Refleksja i uważność
Za rogiem już listopad. Piękne kolory polskiej złotej jesieni powoli zaczną blaknąć, słoneczne dni ustąpią na rzecz mgieł i pochmurnej aury, a deszcz zacznie stopniowo zamieniać się w śnieg. Nawet ostanie spadające liście stracą swój urok i będą spadać jakby wolniej. Zaczynamy wchodzić w czas refleksji i zadumy, która rozpocznie się już 1 listopada Świętem Zmarłych.
Refleksja jest stanem głębokiego myślenia, rozważaniem nie tylko na temat tego co przeminęło, ale także na temat tego co jest tu i teraz. Dzięki refleksji zagłębiamy się w nasze myśli oraz emocje, ale także świadomość samych siebie. Pojawienie się tego stanu mogą wywołać kolory, zapachy, nastrój czy pogoda. Dlatego to właśnie jesienią, kiedy dni stają się krótsze, kolory bardziej szare, często pada deszcz i kiedy otaczamy się blaskiem świec, jesteśmy bardziej podatni na refleksję. Rozmyślamy nad przemijaniem, nad wartościami, jakie nam towarzyszą.
Pojawia się tutaj również motyw odpuszczania, zatrzymania się na chwilę, aby skupić się na kwestii przemijania. Żyjemy w bardzo szybkich czasach, które są nasycone stresem, gonitwą za pieniądzem i rzeczami materialnymi. I tutaj właśnie przychodzi listopad, który głośno krzyczy „zatrzymaj się”, pomyśl, czy te wszystkie sprawy są aż tak ważne? Czy twój byt to tylko posiadanie?
Jeżeli śledzisz na bieżąco nasz profil na Facebooku i Instagramie, wiesz już, że refleksja jest czymś ważnym w naszym życiu. Poświęcając na nią czas, zaglądając w głąb siebie, doświadczając wszystkich tych emocji, pracujesz nad swoim prawidłowym rozwojem psychicznym. Dzieje się tak, ponieważ:
✅ refleksja jest kluczem do samoświadomości, pozwala nam neutralnie patrzeć na nasze myśli, uczucia, emocje i działania,
✅ dzięki niej możemy się zatrzymać i popatrzeć na rzeczy z zupełnie innej perspektywy, z dystansem,
✅ podczas refleksji zaczynamy szukać głębi, dociekać, dlaczego w danej chwili tak się czujemy,
✅ refleksja jest w stanie pokazać nam, że tak naprawdę mamy bardzo wiele,
✅ może także pomóc w zmianie naszych zachowań oraz reakcji.
Czasem nam dorosłym z wielkim trudem jest zrozumieć te stany, jak dodatkowo wytłumaczyć je dziecku? Zbliżające się święto Wszystkich Świętych może być ku temu dobrą okazją. Często boimy się poruszać z dziećmi trudne tematy, a niewątpliwie temat śmierć do takich należy. Trzeba brać tutaj pod uwagę to, że nasze dzieci mają wyobraźnię, ale są przy tym bardzo wrażliwe. Małe dzieci nie są jeszcze w stanie pojąć zjawiska śmierci, nie potrafią także zrozumieć, a co dopiero zaakceptować fakt jej nieodwracalności. Świadomość dziecka na ten temat powinna być kształtowana stopniowo i powoli. Pamiętaj, że nie chodzi tutaj o to, aby dziecko wystraszyć. Jeśli odpowiednio przygotujesz swoje dziecko za pierwszym razem, będzie to dla niego zakorzenienie w nim takich wartości jak pamięć, szacunek, cierpliwość.
Pozostając w tematyce Wszystkich Świętych, wyjaśnij swojemu dziecku, dlaczego to święto jest takie ważne, dlaczego odwiedzamy groby. Podkreśl, że jest to przejaw szacunku i miłości do osób, które odeszły. Możesz także pokazać dziecku zdjęcia tych osób i opowiedzieć o nich trochę. Może znasz o nich ciekawe anegdoty? Jeśli tak śmiało podziel się nimi. Aby dziecko poczuło się ważne w trakcie tych dni, pozwól mu na udział w porządkowaniu grobów. Jeśli planujesz stworzyć stroik samodzielnie, również niech dziecko w tym pomaga. Czas Wszystkich Świętych potraktuj przede wszystkim jako czas, który spędzicie razem jako rodzina i to właśnie razem odwiedźcie groby. Podkreśl symbolikę zniczy i światełka na grobach.
Pamiętaj, że na pewno pojawi się mnóstwo pytań w formie „dlaczego”, „a czemu”. Nie irytuj się, zachowaj spokój. Na wszystkie pytania odpowiadaj konkretnie, szczerze, ale unikaj niepotrzebnych szczegółów. Zaakceptuj w pełni emocje, jakie ci przy tym towarzyszą i weź pod uwagę również emocje swojego dziecka. Obserwuj je, może dawać ci sygnały, że musi sobie przyswoić te informacje lub zwyczajnie nie chce już rozmawiać. Nic na siłę. Dziecko przeżywa proste uczucia, takie jak: radość, smutek czy złość. Nie pojawiają się jeszcze uczucia wyższe, do których zalicza się np. uczucia patriotyczne czy głębokie refleksje. Urok dziecięcych uczuć polega na bezpośrednim związku z konkretną sytuacją, na ich spontaniczności i wyrażaniu ich przy użyciu całego ciała.
Niech ten zbliżający się czas będzie momentem zatrzymania dla Ciebie, ale nie odsuwaj od niego dziecka. Kształtowanie jego inteligencji emocjonalnej pozwoli mu na lepsze przeżywanie emocji, a tym samym ułatwi komunikację zarówno teraz, jak i w jego dorosłym życiu.
